به گزارش بنکر (Banker)، تمامی شرکت‌ها، مؤسسات، شعب بانکی، شرکت‌های خارجی، شرکت‌های دولتی، وزارتخانه‌ها و نهادهای عمومی به عنوان اشخاص حقوقی مشمول مالیات بر درآمد هستند که در قانون مالیات‌های مستقیم وظایف و تکالیف متعددی برای آنها درنظر گرفته شده که ارائه اظهارنامه مالیاتی، پرداخت حق تمبر، ارائه لیست حقوق‌بگیران، استفاده از سامانه صندوق فروش و ثبت‌نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده از جمله این موارد هستند.
ارائه اظهارنامه مالیاتی، اولین و مهم‌ترین ویژگی اشخاص حقوقی در قانون مالیاتی است که براساس آن، اشخاص حقوقی باید اظهارنامه، ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر، اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکا و سهامداران و حسب مورد میزان سهم‌الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص حقوقی در آن واقع است، ارائه و مالیات متعلق را پرداخت کنند.
همچنین، پس از ارائه اولین فهرست ذکر شده، ارائه فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد بود و محل تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی و مؤسسات مقیم خارج از ایران که در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی نیستند، تهران است.
علاوه براین، حکم این ماده در مورد کارخانه‌داران و اشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری خواهد بود.
یکی دیگر از وظایف اشخاص حقوقی، پلمب دفاتر قانونی است؛ بدین ترتیب که در سنوات گذشته اشخاص حقوقی پس از تهیه دفاتر قانونی به اداره ثبت شرکت‌ها مراجعه و اقدام به پلمب دفاتر می‌کردند. اما طی سال‌های اخیر باجه‌های ویژه‌ای در ادرات پست برای این امر (پلمب دفاتر) اختصاص داده شده که اشخاص حقوقی می‌توانند با مراجعه به آنها، تکمیل فرم‌های مربوطه، پرداخت بهای دفاتر و هزینه ارسال آنها نسبت به تحویل دفاتر پلمب شده توسط باجه‌های مربوطه اقدام کنند.
علاوه براین، این اشخاص باید قبل از شروع سال مالی جدید اقدام به پلمب دفاتر کرده، بدین معنی که برای عملکرد سال ۱۳۹۴ مؤدیان باید تا تاریخ ۱۳۹۳/۱۲/۲۹ نسبت به پلمب دفاتر اقدام کرده باشند و برای عملکرد سال ۹۵ نیز موظف هستند تا پایان مهلت ۹۴/۱۲/۲۹ نسبت به پلمب دفاتر اقدام کنند.
پرداخت مالیات نیم در هزار حق تمبر توسط اشخاص حقوقی
پرداخت حق تمبر، سومین وظیفه اشخاص حقوقی است که آنها باید طی مدت دو ماه از تاریخ ثبت قانونی، مالیات نیم در هزار حق تمبر را پرداخت کنند. همچنین، در مورد شرکت‌هایی که به افزایش سرمایه اقدام می‌کنند، وظیفه دارند ظرف دو ماه از تاریخ افزایش سرمایه در ادراه ثبت شرکت‌ها نسبت به ابطال تمبر اقدام کنند.
در صورتی که اشخاص ذکر شده، از این امر تخطی کنند، متخلف محسوب شده و علاوه بر پرداخت اصل حق تمبر، معادل دو برابر آن نیز مشمول جریمه می‌شود.
همچنین، طبق قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار یا بازار خارج از بورس موضوع قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران که از محل آورده نقدی یا مطالبات حال شده سهامداران، افزایش سرمایه می‌دهند، از پرداخت معاف می‌شوند.
یکی دیگر از وظایف اشخاص حقوقی، ارائه لیست حقوق‌بگیران است که این اشخاص باید هنگام پرداخت یا تخصیص حقوق، مالیات متعلق را طبق مقررات محاسبه و کسر کنند.
همچنین، باید ظرف مدت ۳۰ روز ضمن ارائه لیست حققوبگیران که حاوی مشخصاتی نظیر نام و نشانی دریافت‌کنندگان حقوق و میزان آن است، به اداره امور مالیاتی محل، پرداخت و در ماه‌های بعد فقط تغییرات را اعلام کنند.
پرداخت‌هایی که کارفرمایان به اشخاص حقیقی غیر از کارکنان خود که مشمول پرداخت کسورات بازنشستگی یا بیمه نیستند، با عنوان حق‌المشاوره، حق حضور در جلسات، حق‌التدریس، حق‌التحقیق و حق پژوهش پرداخت می‌کنند، مشمول مالیات مقطوع به نرخ ۱۰ درصد است و کارفرمایان باید در موقع پرداخت یا تخصیص، مالیات متعلقه را کسر و ظرف مدت تعیین شده، با اعلام مشخصات دریافت‌کنندگان مطابق فرم نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند و در صورت تخلف، مشمول پرداخت مالیات و جریمه‌های متعلق خواهند بود.
صدور صورت‌حساب و درج شماره اقتصادی نیز از دیگر وظایف اشخاص حقوقی در قانون مالیات‌ها است که براساس آن، اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغلی که طبق اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به ثبت‌نام در نظام مالیاتی می‌شوند، باید برای انجام معاملات خود صورت‌حساب‌ها، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج و فهرست معاملات خود را به سازمان مذکور ارائه کنند.
جریمه ۲ درصدی عدم صدور صورت‌حساب
گفتنی است؛ عدم صدور صورت‌حساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای دیگران یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود، مشمول جریمه‌ای معادل دو درصد مبلغ مورد معامله می‌شود.
همچنین، عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور از طریق روش‌های تعیین شده، مشمول جریمه‌ای معادل یک درصد معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است، می‌شود.
علاوه براین، در صورتی که طرف معاملات اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل، اشخاص حقیقی مصرف‌کننده نهایی کالا یا خدمات و نیز اشخاص حقیقی مشمول قانون مالیات‌ها باشند، درج شماره اقتصادی اشخاص مذکور الزامی نیست.
الزام اشخاص حقوقی به استفاده از سامانه صندوق فروش
مؤدیان مالیاتی باید از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه استفاده کنند و معادل هزینه‌های انجام شده بابت خرید، نصب و راه‌اندازی تجهیزات اعم از نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، از مالیات قطعی مؤدیان در اولین سال استفاده یا سال‌های بعد آن قابل کسر است.
همچنین سازمان امور مالیاتی موظف است به تدریج و براساس اولویت، اشخاص مشمول حکم این تبصره را تعیین کند و تا شهریور ماه هر سال از طریق درج در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام و از ابتدای فروردین ماه سال بعد از آن اعمال کند.
علاوه براین، معادل ۱۰ درصد از مالیات ابرازی عملکرد مؤدیانی که توسط سازمان امور مالیاتی ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه شده‌اند؛ مشروط به رعایت آیین‌نامه اجرایی مربوط، برای مدت ۲ سال اول بخشیده می‌شود.
لازم به ذکر است که عدم اجرای این حکم، موجب تعلق جریمه‌ای معادل دو درصد فروش می‌شود.
ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده، یکی دیگر از وظایف اشخاص حقوق است که طبق این وظیفه، اشخاص حقوقی باید علاوه بر تکالیف و وظایفی ذکر شده، در نظام مالیات بر ارزش افزوده نیز ثبت نام کرده و به سایر وظایفی که در قانون مذکور برای آنان پیش‌بینی شده پایبند باشند.
