دنیای بیت‌کوین هم مانند سرزمین عجایب است. نه تنها سفر خود بیت‌کوین از آغاز تا به امروز پر از پیچیدگی بوده است، بلکه سفر یک بیت‌کوینر (عاشق بیت‌کوین) هم به درون این سرزمین، شگفتی‌های خاص خودش را دارد. در این مقاله که نوشته جی‌جی (Gigi)، نویسنده مطرح بیت‌کوین است، از ماجراجویی‌های یک بیت‌کوینر و خودِ بیت‌کوین می‌خوانید.
بخش اول: سفر یک بیت‌کوینر
به گزارش ارز دیجیتال، واکنش طبیعی بیشتر افراد در اولین برخورد با بیت‌کوین، رد کردن آن است. کدام یک از شما از ابتدای آشنایی با ایده «پول جادویی اینترنتی» و اینکه این پول می‌تواند مشکلاتی را در جامعه حل کند، آن را رد نکردید؟ اولین واکنشی که خود من (نویسنده اصلی مطلب) نشان دادم این بود:
«عمرا کار کنه. دیر یا زود هک می‌شه و این پول اینترنتی مضحک برای همیشه به باد می‌ره».
بگذریم که الان افسوس می‌خورم؛ اما خودم را این‌طور دلداری می‌دهم که تنها نبوده‌ام و واکنش خیلی‌ها همین‌طور بوده است.
واقعیت این است که تعداد بیت‌کوینرهایی که بلافاصله دشواری وضع موجود و جاذبه بیت‌کوین را درک کرده باشند بسیار کم است. بیشتر ما قبل از آنکه نگاه دقیق‌تری به بیت‌کوین بیندازیم، بی‌دلیل با آن مقابله کرده‌ایم.
به‌طور خلاصه، یک بیت‌کوینر از لحظه آشنا شدن با بیت‌کوین، این مراحل را طی می‌کند:
۱- هرگز کار نمی‌کنه.
۲- ای بابا، پس چرا هنوز از بین نرفته؟
۳- انگار چیز جالبیه …
۴- چاله خرگوش را می‌بیند؟
۵- به آن وارد می‌شود.
۶- و دود از کله او بلند می‌شود؟
شاید بتوان گفت دلیل اصلی این سردرگمی که در ابتدای آشنایی با بیت‌کوین به ما دست می‌دهد، پیچیدگی مضاعف آن است. بیت‌کوین با شاخه‌های علمی مختلفی در ارتباط است. مباحثی که بیت‌کوین با آنها سروکار دارد واقعا زیاد است. به‌طوری‌که اگر بخواهید صرفا با یکسری از مفاهیم اولیه آن آشنا شوید، احتمالا باید رمزنگاری را در سطح ابتدایی یاد بگیرید (حداقل تفاوت بین کلید عمومی و کلید خصوصی را درک کنید)، تا حدودی از دانش کامپیوتر بهره‌مند باشید (برای اینکه بدانید چه تفاوتی بین یک شبکه غیرمتمرکز با سایر سامانه‌های کامپیوتری وجود دارد)، از معامله‌گری سردربیاورید (برای اینکه بدانید از کجا باید بیت‌کوین بخرید و چرا درحال‌حاضر این قیمت را دارد) و اطلاعاتی هم درباره نظریه بازی‌ها داشته باشید (که درک کنید چه کسی بیت‌کوین را کنترل می‌کند و چرا تغییر دادن یا از کار انداختن آن تا این اندازه دشوار است).
اینها را فقط برای شروع کار نیاز دارید! جالب اینجاست که هرچه در آن عمیق‌تر می‌شوید، رشته‌های بیشتری ظاهر می‌شوند: اقتصاد کلان، مقیاس‌پذیری، رمزنگاری منحنی بیضوی، سیاست پولی، تاریخچه پول، سنجش و مطالعه کمیابی، قراردادهای هوشمند، زبان‌های برنامه‌نویسی و اسکریپت، ساختارهای انگیزشی (مشوق‌ها)، قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌ها، حریم خصوصی، امنیت، روان‌شناسی و حتی زیست‌شناسی. می‌توان گفت عملا با فهرستی بی‌پایان از مباحث طرف هستیم.
این پیچیدگی بیت‌کوین را می‌توان با چیزی که آن را گل بیت‌کوین (The Bitcoin Flower) و مارپیچ یادگیری بیت‌کوین می‌نامند نشان داد.
بدیِ ماهیت چند دانشی بودن بیت‌کوین این است که سبب می‌شود درک بیت‌کوین به آسانی امکان‌پذیر نباشد. اما جنبه مثبت آن این است که از ورودی‌های متعددی می‌توانیم وارد این دنیا شویم. اگر پیش‌زمینه‌ای در علوم کامپیوتر، دانش مالی، معامله‌گری، رمزنگاری، فیزیک، اقتصاد و نظایر آنها دارید، اگر طرفدار استاندارد طلا هستید، اگر طرفدار آزادی اینترنت هستید یا حتی اگر رویای کریپتوآنارشی (حذف دولت‌ها با رمزنگاری) را دارید، راهی برای ورود به دنیای بیت‌کوین در برابرتان باز است. جالب اینجاست که تمام این ورودی‌ها به یک چیز ختم می‌شوند: بیت‌کوین پول آینده است. درواقع هر کسی با هر پیش‌زمینه‌ای به همین نتیجه مشابه می‌رسد.
بخش دوم: سفر بیت‌کوین
بیت‌کوین اختراع صفر به یک است. قبل از آنکه ساتوشی بیت‌کوین را اختراع کند، در دنیایی زندگی می‌کردیم که کمیابی دیجیتال به‌معنای واقعی کلمه وجود نداشت. مشکل دوبار خرج کردن هم، مساله‌ای حل‌نشده باقی مانده بود. اما امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که بیت‌کوین وجود دارد. از همه مهم‌تر در دنیایی زندگی می‌کنیم که بیت‌کوین در آن دارای ارزش است.
بنابراین، سفر بیت‌کوین سه مرحله دارد:
مرحله ۰: بیت‌کوین وجود نداشت.
مرحله n: بیت‌کوین وجود دارد.
مرحله N: بیت‌کوین دارای ارزش است.
مرحله سوم (N) بسیار مهم است، زیرا فناوری بنیادین بیت‌کوین ایجاب می‌کند که بیت‌کوین دارای ارزش باشد. دقیقا هنگامی که بیت‌کوین به این ارزش (فرقی نمی‌کند چقدر باشد) دست یافت، حلقه بازخورد دائمی بیت‌کوین آغاز می‌شود.
چرخه افزایش ارزش بیت‌کوین
ساتوشی به این حلقه بازخورد در نوشته‌هایش اشاره کرده بود: فقط زمانی می‌تواند به‌چیزی معنادار تبدیل شود که به اندازه کافی توجه افراد را به خود جلب کند. اگر تعداد کافی از افراد به روشی مشابه فکر کنند، آن مساله به «پیش‌گویی خودمحقق‌کننده» تبدیل می‌شود.
پیش‌گویی خودمحقق (به انگلیسی: Self-fulfilling prophecy)، آن‌گونه از پیش‌بینی را می‌گویند که بعد از آنکه اعلام یا صادر می‌شود خودش شرایطی ایجاد می‌کند که باعث می‌شود همان پیش‌گویی به حقیقت بپیوندد. مثال تاریخی: در سال ۱۹۲۹ در ایالات‌متحده آمریکا بحران مالی پیش آمد و شایع شد که بانک‌ها ورشکست خواهند شد. به همین دلیل مردم به بانک‌ها هجوم بردند و پول‌های خود را بیرون کشیدند. همین موضوع باعث ورشکستگی بانک‌ها شد.
در طی چند سال گذشته، انواع و اقسام افراد از هنرمندان گرفته تا پژوهشگران، تحلیلگران کمّی، معامله‌گران، مفسران و به‌طورخلاصه بیت‌کوینرها از هر شغل و منصبی در جامعه، توجهشان به ظهور سریع و ناگهانی بیت‌کوین جلب شد. در سال ۲۰۱۸، هاسو و نیک کارتر مقاله چشم‌اندازهای بیت‌کوین (Visions of Bitcoin) را منتشر کردند و در آن، روایات مختلفی را که تا آن زمان برای توصیف بیت‌کوین به کار رفته بود توضیح دادند: اثبات مفهومِ پول نقد الکترونیکی، طلای الکترونیکی مقاوم در برابر سانسور، شبکه پرداخت‌های ارزان، پایگاه داده اشتراکی قابل برنامه‌ریزی، ارز ناشناس برای دارک‌نت یا اینترنت سیاه، ارز ذخیره‌ای برای رمزنگاری و در نهایت: دارایی مالی ناهمبسته.
