اقتصاددانان سال۲۰۲۴ را «فرود نرم» نام برده‌اند. اقتصاد جهانی می‌تواند در سال آینده از شرایط انقباضی خارج و از شدت نرخ تورم کاسته شود.
با وجود این شرایط، برخی ریسک‌های ناشناخته می‌تواند شرایط آب و هوایی را برای یک فرود نرم اقتصادی برهم بزند.
در این شرایط، مسیریابی قیمت طلای جهانی به‌عنوان یک دارایی امن، می‌تواند به‌عنوان یک قطب‌نما عمل کند. کارشناسان سه عامل را برای افزایش محبوبیت طلا در ۲۰۲۴ عنوان می‌کنند.
نخست اینکه با توجه به جنگ‌های منطقه‌ای و انتخابات‌های مهم، در سال آینده ریسک‌های ژئوپلیتیک ادامه خواهد یافت.
موضوع دوم این است که با توجه به شرایط رکود املاک در چین، سرمایه‌گذاران خرد از خرید طلا استقبال خواهند کرد. موضوع سوم نیز تمایل بانک‌های مرکزی به افزایش سهم طلا در ذخایرشان است.
تداوم رشد طلای جهانی در سال آینده می‌تواند تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران را در سال۲۰۲۴ متاثر کند.
آخرین داده‌های تورم آمریکا، انتظار بازار برای اینکه اقتصاد این کشور سال آینده به سمت «فرود نرم» حرکت کند را تقویت کرده است.
این شرایط به فدرال‌رزرو اجازه می‌دهد که با وجود رونق نسبی بازار کار، دست به تسهیل سیاست پولی بزند. درچنین سناریویی، منطقی خواهد بود که سرمایه‌گذاران، سهام و حتی اوراق بدهی را به طلا ترجیح دهند.
از نظر تاریخی، طلا در شرایط رکود اقتصادی که معمولا منجر به کاهش نرخ بهره و افزایش نااطمینانی‌ها می‌شود یا در شرایط رونق بیش از حد اقتصاد که با تورم فزاینده همراه است، عملکرد بهتری دارد.
سه عامل حمایت کننده فلز زرد
اما فایننشال تایمز در گزارشی تحلیلی استدلال می‌کند که در سال آینده حتی اگر امیدواری‌ها به «فرود نرم» تحقق پیدا کند، حداقل سه عامل به فلز زرد کمک خواهند کرد که درخشش خود را حفظ کند. به‌نظر می‌رسد که بانک‌های مرکزی تصمیم دارند که ذخایر طلای خود را افزایش دهند و به‌ویژه بانک مرکزی چین ظرفیت این کار را دارد.
علاوه بر این، وضعیت نامطلوب فعلی بازار املاک چین که باعث تضعیف اقتصاد این کشور و دارایی‌های مربوط به بازارهای مالی داخلی آن شده است، می‌تواند خانوارهای چینی را ترغیب کند که به طلا به‌عنوان دارایی مطلوب برای ذخیره ثروت نگاه کنند.
و در آخر، سرمایه‌گذاران ممکن است بخواهند سهم فلز زرد در سبد دارایی‌های خود را افزایش دهند تا بتوانند ریسک بالاگرفتن تنش‌های ژئوپلیتیک را پوشش دهند.
باید توجه کرد که سال2024 سالی شلوغ از نظر رویدادهای سیاسی در سطح جهان خواهد بود که این امر می‌تواند باعث افزایش عدم قطعیت‌ها شود.
متنوعسازی سبد دارایی بانک های مرکزی
در ادامه به بررسی دقیق‌تر این سه عامل می‌پردازیم. اولین عامل حمایت از قیمت طلا، تمایل بانک‌های مرکزی به متنوعسازی سبد دارایی‌هایشان است.
باید توجه کرد که معیار اصلی بانک‌های مرکزی برای انتخاب دارایی‌های ذخیره‌ای خود، نقدشوندگی و توانایی ایجاد ثبات توسط این دارایی‌هاست و نه بازده آنها.
این ملاحظه دلیل اصلی نگهداری حجم عظیم اوراق دولتی آمریکا نزد بانک‌های مرکزی سایر کشورها را توضیح می‌دهد.
اما تحولات سال‌های اخیر اولویت دیگری را به این ملاحظات افزوده است و آن اصل متنوعسازی دارایی‌ها برای ایجاد مصونیت در مقابل شوک‌های ژئوپلیتیک است.
الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه در سال2014 و شروع بحران اوکراین در سال2022 منجر به افزایش تحریم‌های غرب علیه دارایی‌های روسیه از جمله ذخایر بانک مرکزی این کشور شد.
این فشارها توجه مجدد کشورها به‌ویژه روسیه و شرکای تجاری آن را به لزوم متنوعسازی ذخایر معطوف کرد و این کشورها به سمت کاستن از وابستگی ذخایر خود به دارایی‌های دلاری و همچنین دارایی‌های تحت کنترل متحدان آمریکا حرکت کردند.
فلز زرد از این شرایط منتفع شد. طلا دارایی باثبات و نسبتا نقدپذیری است که می‌توان از آن خارج از سیستم‌های پرداخت بین‌المللی همچون سوئیفت استفاده کرد.
این فلز ارزشمند همچنین به‌طور تاریخی در دوره‌های تشدید نااطمینانی‌ها عملکرد خوبی از خود نشان داده است.
براساس گزارش‌های شورای جهانی طلا، بانک‌های مرکزی در سال2022 با خرید هزار و 136 تن طلا رکورد جدیدی ثبت کردند. بانک‌های مرکزی در سه فصل اول سال2023 نیز 800تن طلا خریداری کردند.
اقتصادهای نوظهور به‌ویژه چین و ترکیه در زمینه خرید فلز زرد پیشتاز بوده‌اند. چین درسال جاری با خرید 181تن طلا در 9ماه منتهی به 30سپتامبر، با فاصله بزرگ‌ترین خریدار طلا بوده و ذخایر خود را به 2هزار و 192 تن افزایش داده است.
اما اگر این کشور بخواهد متنوعسازی بیشتری در ذخایر خود انجام دهد، ظرفیت بیشتری برای خرید طلا دارد.
تنها 4درصد از مجموع ذخایر دارایی چین به این فلز ارزشمند اختصاص یافته است که جزو کمترین نسبت‌ها درمیان بانک‌های مرکزی جهان محسوب می‌شود.
درمقایسه، ذخایر طلای روسیه مقداری کمتر از یک‌چهارم کل ذخایر این کشور است و طلا 26درصد ذخایر دارایی ترکیه را تشکیل می‌دهد. حدود دوسوم ذخایر خارجی آمریکا و آلمان نیز به‌صورت طلا نگهداری می‌شود.
نظرسنجی شورای جهانی طلا
نظرسنجی شورای جهانی طلا در ماه مه نشان داد که بانک‌های مرکزی دوسوم اقتصادهای نوظهور و 39درصد اقتصادهای پیشرفته انتظار دارند که ذخایر طلایشان تا پنج سال آینده به حداقل 16درصد از کل ذخایر دارایی آنها افزایش یابد.
علاوه بر بانک مرکزی چین، خانوارهای این کشور که از دیرباز بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان طلا در جهان بوده‌اند، برای خرید بیشتر فلز زرد انگیزه دارند.
حساب سرمایه بسته این کشور و بازارهای مالی کمتر توسعه‌یافته آن، گزینه‌های مدیریت ثروت را برای چینی‌ها محدود می‌کنند. به‌طور تاریخی، نگاه خانوارها در چین برای سرمایه‌گذاری به مسکن، بازارهای سهام محلی و سپرده بانکی بوده است.
اگر دولت موفق نشود که ثبات پایداری در قیمت املاک ایجاد کند، اقتصاد چین و بازارهای سهام این کشور کماکان با چالش روبه‌‌رو خواهند بود.
در چنین شرایطی معقول به‌نظر می‌رسد که پس‌انداز خانوار برای حفظ ارزش سرمایه به سمت بازار طلا حرکت کند.
تلاش سرمایه‌گذاران برای پوشش ریسک‌های ژئوپلیتیک و اقتصادکلان نیز می‌تواند عامل دیگری باشد که باعث شود طلا در سال2024 نقش بزرگ‌تری بازی کند.
سال انتخابات
سال آینده در بسیاری از کشورها انتخابات برگزار خواهد شد و بیش از نیمی از مردم جهان رهبران خود را برمی‌گزینند. نتایج این رقابت‌های سیاسی پتانسیل ایجاد تغییرات سیاستی عمده در کشورهای کلیدی مانند آمریکا، تایوان و مکزیک را دارد.
این رای‌گیری‌ها همچنین ممکن است باعث تشدید نااطمینانی‌های ژئوپلیتیک شده و انتظارات برای رشد اقتصادی را به‌طور منفی تحت تاثیر قرار دهد.
عدم تحقق امیدها برای وقوع «فرود نرم» و بی‌ثباتی اقتصادی می‌تواند شرایط مساعدی برای رشد قیمت طلا ایجاد کند.
